Wydanie 3/2020

w numerze m.i.

  • Wirusy w endodoncji
  • Odbudowa zębów leczonych endodontycznie: wkłady z włókna szklanego a wkłady metalowe
  • Diagnostyka radiologiczna: Obliteracja kanału korzeniowego trzonowca
  • Skutki urazu zęba mlecznego i jego wpływ na zęby stałe: opis przypadku
  • Wybielanie w przypadku silnego wewnętrznego poerupcyjnego przebarwienia zębów: opis przypadku
  • Ocena in vitro przebarwień zębów spowodowanych regeneracyjnym leczeniem endodontycznym oraz skuteczność wybielania techniką walking bleach
  • Amelogenesis imperfecta a leczenie endodontyczne: opis dwóch przypadków

136 Wirusy w endodoncji
Michael Hülsmann, Julia Pahle, Edgar Schäfer

Dowiedziono, że oprócz bakterii w systemie endodontycznym mogą występować także grzyby, priony i wirusy. Jak pokazały epidemie i pandemie AIDS, Eboli i koronawirusów, stanowią one duże zagrożenie dla zdrowia społeczeństwa w skali światowej. Ludzkie wirusy mają znaczenie nie tylko w medycynie ogólnej, lecz także w endodoncji. Celem artykułu jest przedstawienie aktualnego stanu wiedzy na temat roli różnych rodzajów wirusów w patogenezie schorzeń miazgi i tkanek okołowierzchołkowych. Ponadto na podstawie tej wiedzy przeanalizujemy krytycznie niezbędne działania lecznicze oraz znaczenie zabiegów higienicznych przed, w czasie oraz po zakończeniu leczenia endodontycznego. W pierwszej części artykułu zajmiemy się koronawirusami (COVID-19, MERS, SARS).

143 Odbudowa zębów leczonych endodontycznie: wkłady z włókna szklanego a wkłady metalowe
Patrick Hoyt, Edgar Schäfer

Zawsze, kiedy odbudowa zęba po leczeniu endodontycznym wymaga zastosowania wkładu pojawia się pytanie, który system wkładów pozwala uzyskać najlepsze wyniki. W poniższym przeglądzie zaprezentowano wkłady metalowe – konfekcjonowane i lane oraz konfekcjonowane wkłady z włókna szklanego. Analizując przyczyny niepowodzenia można stwierdzić, że istotnym parametrem wpływającym na prognozę – niezależnie od rodzaju wkładu (wkład metalowy czy z włókna szklanego) – jest ilość pozostałych ścian ubytku (pozostała ilość tkanek twardych). W wielu badaniach można znaleźć istotne różnice pomiędzy wkładami metalowymi a wkładami z włókna szklanego w zakresie odporności i wzorca złamania. Odsetek sukcesu różnych systemów wkładów w odniesieniu do pozycji zęba w łuku jest uzależniony od rodzaju uzupełnienia (ruchome vs. stałe), a także od typu zęba. Pod względem techniki mocowania najgorzej we wszystkich badaniach wypadają cementy cynkowo-fosforanowe. Istotnego wpływu na sukces leczenia nie mają ani głębokość umieszczenia
wkładu, ani jego kształt (równoległy czy stożkowy). Na podstawie aktualnych danych można stwierdzić, że zastosowanie wkładu mocowanego adhezyjnie wewnątrz kanału korzeniowego wpływa pozytywnie na zaopatrzenie silnie zniszczonego zęba. Umieszczając wkład należy jednak unikać dodatkowego znoszenia tkanek twardych.

155 Diagnostyka radiologiczna: Obliteracja kanału korzeniowego trzonowca 
Sebastian Bürklein

Obliteracja komory miazgi (pulp cavum obliteration, PCO) jest często skutkiem urazów i dlatego dotyczy głównie zębów przednich. Jeżeli podczas rutynowego badania zostaną rozpoznane niejasne obliteracje poszczególnych przedtrzonowców i trzonowców, należy niekiedy rozważyć także inne przyczyny. 

161 Skutki urazu zęba mlecznego i jego wpływ na zęby stałe: opis przypadku 
Mahammad Mammadli, Reinhard Hickel

Urazy zębów mlecznych mogą mieć negatywny wpływ zarówno na zęby mleczne, jak i stałe. W artykule opisano przypadek urazu zęba mlecznego, co doprowadziło do martwicy miazgi kilku siekaczy mlecznych. U pacjentki stwierdzono zaburzenie rozwoju korony prawego stałego siekacza bocznego szczęki w wyniku urazu zawiązka zębowego. Ze względu na powikłania endodontyczne około 10 lat później przeprowadzono leczenie kanałowe zęba stałego. Czternaście lat po urazie sytuacja pozostaje stabilna.

167 Wybielanie w przypadku silnego wewnętrznego poerupcyjnego przebarwienia zębów: opis przypadku 
Annemarie Michel

Wybielanie przebarwionych zębów należy obecnie do rutynowych zabiegów stomatologicznych. Ponieważ przebarwienie może mieć wiele przyczyn, przed rozpoczęciem wybielania należy przeprowadzić dokładny wywiad oraz badania, aby uniknąć błędnych decyzji i niepowodzeń. Nieestetyczne przebarwienia martwych, leczonych endodontycznie zębów można skutecznie i minimalnie inwazyjnie usunąć techniką walking bleach. Przed rozpoczęciem leczenia należy jednak uświadomić pacjentowi, że sukces leczenia i stabilność wyniku można przewidzieć tylko do pewnego stopnia. Należy także poinformować pacjenta o związku pomiędzy zewnętrzną resorpcją przyszyjkową i urazami zęba doznanymi przed wybielaniem. W artykule zaprezentowano przyczynowe i kosmetyczne leczenie silnego poerupcyjnego wewnętrznego przebarwienia zęba.

175 Ocena in vitro przebarwień zębów spowodowanych regeneracyjnym leczeniem endodontycznym oraz skuteczność wybielania techniką walking bleach 
Ludmila Smith de Jesus Oliveira et al.

Badanie ocenia przebarwienia korony spowodowane różnymi materiałami lub krwią, a także efekt działania wybielania wewnętrznego zębów. Po ocenie wyjściowego koloru zęba za pomocą spektrofotometru sferycznego (CIE L* a* b*) kanały korzeni trzonowców zostały częściowo wypełnione białym MTA, pastą trójantybiotykową (TAP) lub wacikiem z krwią bydlęcą (kontrola), którą umieszczono w komorze miazgi. Zmiany koloru zostały ocenione po 30, 60 i 180 dniach po zabiegu. Po uzyskaniu przebarwienia wykonano wybielanie wewnętrzne z użyciem mieszanki nadboranu sodu i nadtlenku wodoru, które umieszczono w komorze miazgi i wymieniano co tydzień przez 3 tygodnie. Dane dotyczące każdego z parametrów koloru przed zabiegiem, po przebarwieniu i po wybielaniu zostały indywidualnie przeanalizowane jednokierunkową analizą ANOVA, podczas gdy różnice w połączonych zmianach koloru (ΔE00) oceniano za pomocą dwuczynnikowej analizy ANOVA z powtarzanym pomiarem (α = 0,05). Po okresie barwienia, próbki przebarwiane pastą TAP były ciemniejsze i bardziej zielone, niż pozostałe próbki, nie zauważono natomiast różnic pomiędzy zębami przebarwionymi krwią, a tymi przebarwionymi za pomocą MTA. Technika wybielania walking bleach pozwoliła na poprawę koloru zęba bez różnic w zmianach koloru pomiędzy grupami. Badanie in vitro wykazało, że TAP powoduje większe przebarwienia zębów, których kolor może utrudniać osiągnięcie zadowalających rezultatów
wybielania za pomocą metody walking bleach.

185 Amelogenesis imperfecta a leczenie endodontyczne: opis dwóch przypadków
Magdalena Schäfer, David Donnermeyer, Edgar Schäfer

Leczenie endodontyczne przy defektach mineralizacji szkliwa, takich jak amelogenesis imperfecta może stanowić wyzwanie, ponieważ konfiguracja kanałów korzeniowych często jest tutaj nietypowa. Artykuł stanowi opis dwóch przypadków, w których zaistniały trudności w opracowaniu, kształtowaniu i wypełnieniu kanałów korzeniowych w zębach z amelogenesis imperfecta.