Numer 4/2020

197 Procedury postępowania w przypadku perforacji endodontycznych: ustandaryzowanie postępowania 

Massimo Giovarruscio, Riccardo Tonini, Angelo Zavattini, Federico Foschi

Sukces leczenia endodontycznego jest oparty na likwidacji infekcji w kanale korzeniowym i zapobieganiu rekontaminacji bakteryjnej. Obecność jakiejkolwiek formy komunikacji pomiędzy systemem korzeniowym a sąsiednimi tkankami, w szczególności z jamą ustną, powoduje natychmiastowy nawrót infekcji. Większość przypadków takiej komunikacji to perforacje jatrogenne powstałe podczas leczenia endodontycznego. W takich sytuacjach klinicznych diagnostykę i planowanie leczenia znacząco poprawiło stosowanie CBCT. Wprowadzenie mikroskopów zabiegowych było kolejnym postępem, pozwalając na precyzyjną aplikację materiałów naprawczych. Ostatecznie, wprowadzenie biokompatybilnych lub nawet bioaktywnych cementów hydraulicznych, w tym MTA, było istotnym krokiem w poprawie wyników zaopatrzenia perforacji, pozwalając na osiągnięcie przewidywalnego i trwałego uszczelnienia, które zapobiega dalszemu zanieczyszczeniu bakteriami. Wciąż jednak utrzymują się pewne wątpliwości na temat etapów klinicznych koniecznych do postępowania w różnych przypadkach. Artykuł przedstawia główne techniki zamykania perforacji w zależności od ich umiejscowienia. Perforacje znajdujące się poniżej ujścia kanału korzeniowego wymagają zastosowania odpowiedniej techniki (sandwich technique).

209 Leczenie inwazyjnej resorpcji przyszyjkowej: opis przypadku
Andreas Seidel, Niels Altmayer

Inwazyjna resorpcja przyszyjkowa jest nierzadko rozpoznawana podczas rutynowego badania stomatologicznego albo dopiero w momencie zgłoszenia się pacjenta z powodu wewnętrznego przebarwienia zębów. Przyczyną inwazyjnej resorpcji przyszyjkowej mogą być nieprawidłowości w tworzeniu się szkliwa lub cementu, urazy i obciążenia ortodontyczne, a także wybielanie zębów i połączenie tych czynników z dodatkową infekcją bakteryjną. W artykule przedstawiono chirurgiczne odsłonięcie ubytku resorpcyjnego oraz skojarzone leczenie protetyczne, endodontyczne, chirurgiczne i periodontologiczne siekacza przyśrodkowego szczęki z inwazyjną resorpcją przyszyjkową (klasa III wg Heithersay).

217 Spojrzenie kliniczne na materiały hydrauliczne do zabiegów resekcji wierzchołka korzeni
Josette Camilleri, Carlos Aznar Portoles

Resekcja wierzchołka korzenia jest konieczna wówczas, gdy pierwotne leczenie endodontyczne zakończy się niepowodzeniem i ząb nie może zostać skutecznie wyleczony z użyciem konwencjonalnych metod powtórnego leczenia endodontycznego. Przez dwie ostatnie dekady zabiegi resekcji wierzchołka uległy znacznym modyfikacjom na skutek wprowadzenia mikroskopów, narzędzi ultradźwiękowych oraz dedykowanych materiałów do wypełnienia wstecznego. Ta perspektywa kliniczna koncentruje się na ulepszeniu i użyciu materiałów hydraulicznych z krzemianem wapnia przy zabiegach resekcji wierzchołka korzenia.

231 Przetoki o podłożu endodontycznym
Michael Drefs

Przetoki zębowe powstają bardzo często w wyniku infekcji systemu endodontycznego, a pojawiający się wysięk ropny może drenować powierzchnie lub puste przestrzenie w obrębie ciała. Ząb, od którego pochodzi przetoka zwykle nie powoduje żadnych lub niewielkie dolegliwości. Istnieją przetoki wewnątrz- i zewnątrzustne, a ich wygląd może być różny. I tak, wewnątrzustnie ujście przetoki może znajdować się zarówno od strony przedsionkowej, jak i językowej, a drenaż może prowadzić przez przyzębie chorego zęba, ale i przyzębie sąsiednich zębów. Zęby odpowiedzialne za przetokę i za ujście przetoki mogą być bardzo od siebie oddalone, dlatego przyczynę przetoki należy ustalić radiologicznie, umieszczając w niej na przykład ćwiek gutaperkowy. Ujścia przetok zewnątrzustnych mogą znajdować się zarówno w obrębie skóry twarzy, jak i zatoki szczękowej, jamy nosowej czy w obrębie szyi. Niezależnie od wielkości i wyglądu przetoki terapią pierwszego wyboru jest leczenie endodontyczne zęba będącego jej przyczyną. Zabiegi chirurgiczne wskazane są tylko w wyjątkowych przypadkach – wówczas, gdy konwencjonalne leczenie kanałowe nie przyniosło oczekiwanego rezultatu. Należy podkreślić, że zwłaszcza przetoki zewnątrzustne prowadzą do podjęcia niewłaściwych działań terapeutycznych, ponieważ często nie są prawidłowo rozpoznawane. W przypadku ujść przetoki w obrębie skóry twarzy, bródki lub części szyi należy zawsze zastanowić się, czy przyczyna nie jest zębowa.

242 Mikrochirurgia endodontyczna (fragment książki)
Bertrand Khayat, Guillaume Jouanny